Tirana Architecture Triennale
tirana architecture triennale
Tirana Architecture Triennale është një aktivitet jofitimprurës me misionin për të pyetur dhe hulumtuar, zhvilluar dhe strukturuar dhe manifestuar mendimin, debatin dhe reflektimin arkitektonik. Vetë organizohet si një diptik i një trienaleje dhe një trilogjie në të njëjtën kohë. Tirana Architecture Triennale shpaloset për publikun në vitin e saj të hapjes me një deklaratë, e ndjekur më pas nga distanca kritike dhe më në fund përmbyllet gjatë vitit të tretë me epilogun reflektues.
Origjina e Trienales së Arkitekturës së Tiranës, shpaloset në kontekstin shqiptar, tre dekada, ende në tranzicion. Nga ana sociale, kulturore dhe arkitekturore.
Megjithatë, ajo nuk kufizohet vetëm në Shqipëri si pikë referimi, por si pikë reflektimi.
Gjithsesi, përtej të gjithë kufijve gjeografikë dhe disiplinorë, ne e gjejmë veten në një gjendje tjetër tranzicioni; nga holoceni drejt antropocenit, nga analogja në dixhitale dhe nga ajo fizike në virtuale.
mision
Misioni i Trienales së Arkitekturës së Tiranës është;
- për të krijuar një përgjigje koherente ndaj zhvillimit arkitektonik dhe urban në Shqipëri.
- shpalosni në mënyrë të hollësishme çdo botim në tre vëllime, duke vepruar përmes një kuratori shumës në çdo botim.
- të veprojë si një platformë e hapur e të menduarit të pavarur që promovon arkitekturën kombëtare dhe ndërkombëtare.
- angazhoni studentë vendas, arkitektë të rinj, projektues urban, planifikues, artistë, profesionistë dhe komunitet në debatin bashkëkohor mbi habitatin e gjallë.
- prodhojnë përmbajtje ekselence përmes leksioneve, seminareve, ekspozitave, instalimeve publike, punimeve të publikuara dhe konkurseve.
- për të ushqyer një laborator të jetesës urbane për qytetin; përmes teorisë, eksperimentimit dhe praktikës.
- për të krijuar një qendër për arkitekturën në Tiranë dhe Shqipëri, pjesë e rrjeteve evropiane dhe ndërkombëtare, duke stimuluar dhe promovuar vlerat e qytetit.
Tirana Architecture Triennale organizohet në bashkëpunim me Universitetin BARLETI në Tiranë dhe Fakultetin e Shkencave të Aplikuara dhe Industrive Kreative; një shkollë për të menduarit e pavarur në arkitekturë, dizajn, mediume analoge dhe dixhitale dhe Fondi i Arkitekturës së Shqipërisë.
E hapur në formën dhe formatin e saj, Tirana Architecture Triennale operon në një dialog konstruktiv me qytetin e Tiranës; Bashkia e saj, Universitetet dhe shkollat e artit, arkitekturës dhe zhvillimit urban, institucionet dhe kolektivat kulturore, grupet e pavarura dhe Shoqata e Arkitektëve Shqiptarë janë aktorët kryesorë të këtij dialogu përveç vetë qytetarëve të qytetit.
Virtualisht i pranishëm, fizikisht i padukshëm
Abstrakt
Vëllimi i parë i Trienales së Arkitekturës Tirana, nën thënien “Virtualisht i pranishëm, fizikisht i padukshëm” i referohet titullit të tij nga instalimi i realitetit të përzier nga regjisori meksikan Alejandro G. Iñárritu, Carne y Arena, (Virtualisht Present, Physically Invisible) (2017). Në vend që të përcaktojë temën e saj në mënyrë të ngjashme me instalimin e Inárritu-s, Trienale e percepton “Virtualisht e pranishme, fizikisht e padukshme” si fjalë kyçe për një përkufizim jo-absolut, por një gjendje të tranzicionit njerëzor nga Holoceni në Antropocene.
Koncepti i të qenit gjithmonë i arritshëm nuk na bën të pranishëm askund. (Peter Arvai, 2022). Një deklaratë e tillë vjen pas një domosdoshmërie të vazhdueshme për t’u angazhuar gjithmonë, por pothuajse asnjëherë për të mos vepruar.
Ky shtet i ri kalimtar, jep koordinata për gjendjen tonë gjeografike, por jo statusin dhe funksionimin.
Rrëfimet tona tashmë kanë përparuar nga dialektika fizike, drejt një dualiteti valësh dhe grimcash në përbërjen e materies, por çfarë ka përtej?
Ndryshimet globale, emergjencat natyrore dhe artificiale na kanë detyruar të përshtatemi në një mënyrë të re jetese, pune dhe të menduari. Në këtë ndryshim të ri të paradigmës, cili është roli i arkitektit?
Si krijohet në të vërtetë arkitektura? Çfarë është ajo që ne si arkitektë prodhojmë? Në këtë gjendje të re shoqërore, mes materialit dhe jomaterialit, dixhitalit dhe analog, virtual dhe fizik, si mund të kontribuojmë në rolin tonë si mendimtarë, krijues dhe ndërmjetësues?
Në këtë gjendje entropike tranzicioni, a po artikulojmë deklarata dialektike për të parandaluar një apokalips? apo duhet të përgatisim një shoqëri për një skenar post-apokaliptik? (A. Bolanos, P. Goldin, 2022)
Në këtë kuadër operimi, Tirana Architecture Triennale, do të hetojë një “ndjenjë të re të vendit” duke eksperimentuar me mediume konvencionale por jo plotësisht të përcaktuara, si arti dhe teknologjia, besimi dhe feja, ndjenja e të jetuarit dhe e bashkëjetesës në komunitet. Si ngjarje kontekstuale në arkitekturë dhe zhvillim urban në Shqipëri, në rajonin e Ballkanit dhe ndërkombëtarisht, një gravitacion i ri global është i pranishëm, pa orbita ende të qarta.
Disiplina e arkitekturës, edhe nëse synon të ndërtojë artefakte fizike në vende të veçanta gjeografike, fillimisht shprehet përmes mjeteve dhe mediumeve dixhitale. Meqenëse rezultatet e parashikuara synojnë të jenë materiale, ato pothuajse gjithmonë prodhohen përmes proceseve jomateriale. Në këtë kuptim, vetë disiplina e shtyn arkitektin të jetë praktikisht i pranishëm, ndërsa fizikisht i padukshëm në produktin e punës së tij.
“Virtualisht i pranishëm, fizikisht i padukshëm” do të synojë të dialogojë midis varianteve dhe jo rezultateve.
NGJARJET E KOMUNITETIT LINA
TRIENALI I ARKITEKTURËS SË TIRANËS - “Virtualisht e pranishme, fizikisht e padukshme”
BARLETI University
Universiteti BARLETI gjatë Trienales së Arkitekturës së Tiranës do të organizojë leksione, seminare dhe instalime publike me studentë të LINA-s, ku do të përfshihen studentë dhe profesionistë, institucione dhe organizata dhe komuniteti lokal nga data 02-12.03.2023.
Pjesëmarrja e tre anëtarëve të LINA-s gjatë Trienales së Arkitekturës së Tiranës Vol.1 është kompozuar si një trilogji brenda një trilogjie që eksploron temën “Virtualisht e pranishme, fizikisht e padukshme”. Ndërsa të tre shokët eksplorojnë tema të lidhura me artin-shkencën, fenë-besimin dhe ndjenjën e të jetuarit të fqinjësisë, brenda kornizës së një treshe tjetër aktorësh, akademi, profesionistë dhe komunitet.
Space Saloon do të zhvillojë një workshop në bashkëpunim me studentë dhe profesorë të Universitetit BARLETI dhe shkollave të tjera të arkitekturës në Shqipëri, arkitektë nga Shoqata e Arkitektëve Shqiptarë, Destil Creative Hub dhe ekspertë të Bashkisë së Tiranës. Synimi do të jetë reflektimi pro(vo)aktiv mbi transformimin e shpejtë urban të Shqipërisë gjatë tre dekadave të fundit të terapisë “shoku”. Një veprim masiv i migrimit nga zonat rurale në qendrat kryesore urbane duke zhvilluar arkitekturë të re për banim. Një veprim i tillë që shndërron qytetet shqiptare në realitete të reja, mund të pasqyrohet në një variant të instalimit publik publik fizik dhe virtual shqiptar të “idesë primitive të kasolles” së Laugier.
Fenomeni unik i bashkëjetesës fetare në Shqipëri është i njohur globalisht, i reflektuar në komunitetin dinamik të shqiptarëve. Megjithatë, New South Collective do të zhvillojë një seminar në bashkëpunim me Platformën e Artit Bashkëkohor Harabel, komunitetin fetar në Shqipëri, Ministrinë e Kulturës në Shqipëri dhe studentët dhe profesorët e Universitetit BARLETI do të synojnë ta artikulojnë këtë marrëdhënie në një përvojë hapësinore dhe instalim publik.
Karakteri i gjallë i qytetit të Tiranës, nuk qëndron vetëm në qendrën e tij popullore, por megjithatë krijohet në lagjet diskrete dhe marrëdhëniet intime që krijohen aty. Ftojmë Filter Café Filtré – Atelier të eksplorojë këtë marrëdhënie dhe ta festojë atë me një seminar dizajni dhe performancë të hapur në lagjet e qytetit. Një bashkëpunim me organizatën e komunitetit lokal “Qendra Marrëdhënie – Qendra e Marrëdhënieve”, studentë dhe pedagogë të Universitetit BARLETI dhe shkollave të tjera të arkitekturës në Shqipëri, Bashkisë së Tiranës, ekspertë.
Meqenëse të gjithë shokët kanë eksperimentuar me filozofinë e tyre të punës iniciativat e mësipërme, synimi ynë do të jetë të shtojmë metodologjinë e tyre të punës duke krijuar variante të reja për ndërveprim në një varg të ri virtual dhe/ose fizik.
Universiteti BARLETI dhe TRIENALI I ARKITEKTURËS TIRANË për të tre ndërhyrjet do të lidhin mediume, komunitete, ekspertë dhe mjete të ndryshme për të mishëruar në mënyrë aktive të gjitha veprimet nga LINA Fellows në Universin Shqiptar të Veprimeve. Ekspertiza e saj në proceset e pjesëmarrjes së komunitetit, në nivel akademik dhe profesional do të japë një vlerë të shtuar në këtë përpjekje.
tirana architecture triennale
Trienale e Arkitekturës së Tiranës është një organizim jofitimprurëse me misionin për të pyetur dhe hulumtuar, zhvilluar dhe strukturuar, duke manifestuar të menduarit, debatin dhe reflektimin arkitektonik. Vetë organizohet si një diptik i një trienaleje dhe një trilogjie në të njëjtën kohë. Tirana Architecture Triennale shpaloset për publikun në vitin e saj të hapjes me një deklaratë, e ndjekur më pas nga distanca e saj kritike dhe në fund përmbyllet gjatë vitit të tretë me epilogun reflektues.
Origjina e Trienales së Arkitekturës së Tiranës, shpaloset në kontekstin Shqiptar; tre dekada, ende në tranzicion. Nga ana sociale, kulturore dhe arkitekturore.
Megjithatë, ajo nuk kufizohet vetëm në Shqipëri si pikë referimi, por si pikë reflektimi.
Gjithsesi, përtej të gjithë kufijve gjeografikë dhe disiplinorë, ne e gjejmë veten në një gjendje tjetër tranzicioni; nga holoceni drejt antropocenit, nga analogja në dixhitale dhe nga ajo fizike në virtuale.
mision
Misioni i Trienales së Arkitekturës së Tiranës është;
- të krijojë një përgjigje koherente ndaj zhvillimit arkitektonik dhe urban në Shqipëri.
- shpalosë në mënyrë të hollësishme çdo botim në tre vëllime, duke vepruar me një kuratori shumës në çdo botim.
- të veprojë si një platformë e hapur e të menduarit të pavarur që promovon arkitekturën kombëtare dhe ndërkombëtare.
- angazhojë studentë vendas, arkitektë të rinj, projektues urban, planifikues, artistë, profesionistë dhe komunitet në debatin bashkëkohor mbi habitatin e gjallë.
- të prodhojë përmbajtje ekselence përmes leksioneve, seminareve, ekspozitave, instalimeve publike, punimeve të publikuara dhe konkurseve.
- të ushqejë një laborator jetese urbane për qytetin; përmes teorisë, eksperimentimit dhe praktikës.
- të krijojë një qendër për arkitekturën në Tiranë dhe Shqipëri, pjesë e rrjeteve evropiane dhe ndërkombëtare, duke stimuluar dhe promovuar vlerat e qytetit.
Trienale e Arkitekturës së Tiranës organizohet në bashkëpunim me Universitetin BARLETI në Tiranë dhe Fakultetin e Shkencave të Aplikuara dhe Industrive Kreative; një shkollë për të menduarit e pavarur në arkitekturë, dizajn, mediume analoge dhe dixhitale dhe Fondin e Arkitekturës në Shqipëri.
E hapur në formën dhe formatin e saj, Tirana Architecture Triennale operon në një dialog konstruktiv me qytetin e Tiranës; Bashkia e saj, Universitetet dhe shkollat e artit, arkitekturës dhe zhvillimit urban, institucionet dhe kolektivat kulturore, grupet e pavarura dhe Shoqata e Arkitektëve Shqiptarë janë aktorët kryesorë të këtij dialogu përveç vetë qytetarëve të qytetit.
Virtualisht i pranishëm, fizikisht i padukshëm
Abstrakt
Vëllimi i parë i Trienales së Arkitekturës Tirana, nën thënien “Virtualisht i pranishëm, fizikisht i padukshëm” i referohet titullit të tij nga instalimi i realitetit të përzier nga regjisori meksikan Alejandro G. Iñárritu, Carne y Arena, (Virtualisht Present, Physically Invisible) (2017). Në vend që të përcaktojë temën e saj në mënyrë të ngjashme me instalimin e Inárritu-s, Trienale e percepton “Virtualisht e pranishme, fizikisht e padukshme” si fjalë kyçe për një përkufizim jo-absolut, por një gjendje të tranzicionit njerëzor nga Holoceni në Antropocene.
Koncepti i të qenit gjithmonë i arritshëm nuk na bën të pranishëm askund. (Peter Arvai, 2022). Një deklaratë e tillë vjen pas një domosdoshmërie të vazhdueshme për t’u angazhuar gjithmonë, por pothuajse asnjëherë për të mos vepruar.
Ky shtet i ri kalimtar, jep koordinata për gjendjen tonë gjeografike, por jo statusin dhe funksionimin.
Rrëfimet tona tashmë kanë përparuar nga dialektika fizike, drejt një dualiteti valësh dhe grimcash në përbërjen e materies, por çfarë ka përtej?
Ndryshimet globale, emergjencat natyrore dhe artificiale na kanë detyruar të përshtatemi në një mënyrë të re jetese, pune dhe të menduari. Në këtë ndryshim të ri të paradigmës, cili është roli i arkitektit?
Si krijohet në të vërtetë arkitektura? Çfarë është ajo që ne si arkitektë prodhojmë? Në këtë gjendje të re shoqërore, mes materialit dhe jomaterialit, dixhitales dhe analoges, virtuales dhe fizikes, si mund të kontribuojmë në rolin tonë si mendimtarë, krijues dhe ndërmjetësues?
Në këtë gjendje entropike tranzicioni, a po artikulojmë deklarata dialektike për të parandaluar një apokalips? apo duhet të përgatisim një shoqëri për një skenar post-apokaliptik? (A. Bolanos, P. Goldin, 2022)
Në këtë kuadër operimi, Tirana Architecture Triennale, do të hetojë një “ndjenjë të re të vendit” duke eksperimentuar me mediume konvencionale por jo plotësisht të përcaktuara, si arti dhe teknologjia, besimi dhe feja, ndjenja e të jetuarit dhe e bashkëjetesës në komunitet. Si ngjarje kontekstuale në arkitekturë dhe zhvillim urban në Shqipëri, në rajonin e Ballkanit dhe ndërkombëtarisht, një gravitacion i ri global është i pranishëm, pa orbita ende të qarta.
Disiplina e arkitekturës, edhe nëse synon të ndërtojë artefakte fizike në vende të veçanta gjeografike, fillimisht shprehet përmes mjeteve dhe mediumeve dixhitale. Meqenëse rezultatet e parashikuara synojnë të jenë materiale, ato pothuajse gjithmonë prodhohen përmes proceseve jomateriale. Në këtë kuptim, vetë disiplina e shtyn arkitektin të jetë praktikisht i pranishëm, ndërsa fizikisht i padukshëm në produktin e punës së tij.
“Virtualisht i pranishëm, fizikisht i padukshëm” do të synojë të dialogojë midis varianteve dhe jo rezultateve.
AKTIVITETET E LINA COMMUNITY
TIRANA ARCHITECTURE TRIENNALE - “Virtualisht i pranishëm, fizikisht i padukshëm”
Universiteti BARLETI
Universiteti BARLETI përgjatë Trienales së Arkitekturës së Tiranës do të organizojë leksione, seminare dhe instalacione publike me anëtarë të LINA-s, ku do të përfshihen studentë dhe profesionistë, institucione, organizata dhe komuniteti vëndas nga 02 deri në 12 Mars 2023.
Pjesëmarrja e tre anëtarëve të LINA-s gjatë Trienales së Arkitekturës së Tiranës është kompozuar si një trilogji brenda një trilogjie që eksploron temën “Virtualisht i pranishëm, fizikisht i padukshëm”. Të tre anëtarët eksplorojnë tema të lidhura me artin-shkencën, fenë-besimin dhe ndjenjën e të jetuarit me atë të fqinjësisë, brenda kornizës së një treshe tjetër aktorësh, akademisë, profesionistëve dhe komunitetit.
Space Saloon do të zhvillojë një punëtori në bashkëpunim me studentë dhe pedagogë të Universitetit BARLETI dhe shkollave të tjera të arkitekturës në Shqipëri, arkitektë nga Shoqata e Arkitektëve Shqiptarë, Destil Creative Hub dhe ekspertë të Bashkisë së Tiranës. Synimi do të jetë reflektimi pro(vo)aktiv mbi transformimin e shpejtë urban të Shqipërisë gjatë tre dekadave të fundit dhe “terapisë së shokut”. Fenomeni i migrimit masiv nga zonat rurale drejt qendrave kryesore urbane ka kerkuar zhvillimin e një “arkitekturë të re” për banim. Një veprim i tillë ka shndërruar qytetet shqiptare në realitete të reja dhe do pasqyrohet në një variant të instalacionit publik përmes “idesë primitive të kasolles” së Laugier.
Fenomeni unik i bashkëjetesës fetare në Shqipëri është i njohur globalisht, i reflektuar në komunitetin dinamik të shqiptarëve. Megjithatë, New South Collective do të zhvillojë një seminar në bashkëpunim me Platformën e Artit Bashkëkohor Harabel, komunitetin fetar në Shqipëri, Ministrinë e Kulturës së Shqipërisë dhe studentët dhe pedagogët e Universitetit BARLETI do të synojnë ta artikulojnë këtë marrëdhënie në një përvojë hapësinore publike.
Karakteri i gjallë i qytetit të Tiranës, nuk qëndron vetëm në qendrën e saj, por me të vërtetë krijohet brenda lagjeve dhe marrëdhënieve intime që krijohen aty. Filter Café Filtré – Atelier do të eksplorojë këtë marrëdhënie dhe do e manifestojë atë me një punëtori dizajni dhe performancë në lagjet e qytetit. Një aktivitet në bashkëpunim me organizatën e komunitetit lokal “Qendra Marrëdhënie – Relationship Center”, studentë dhe pedagogë të Universitetit BARLETI dhe shkollave të tjera të arkitekturës në Shqipëri, Bashkisë së Tiranës dhe ekspertë te tjerë.
Meqenëse të gjithë anëtarëve të LINA-s kanë eksperimentuar me filozofinë e tyre të punës iniciativat e mësipërme, synimi ynë do të jetë ta përforcojmë këtë metodologji duke krijuar variante të reja për ndërveprim në një varg të ri virtual dhe/ose fizik.
Universiteti BARLETI dhe TRIENALIA E ARKITEKTURËS SË TIRANË për të tre ndërhyrjet do të lidhë mediume, komunitete, ekspertë dhe perspektiva të ndryshme për të mishëruar në mënyrë aktive të gjitha veprimet nga anëtarët e LINA-s në universin Shqiptar të veprimeve. Ekspertiza e Trienales së Arkitekturës së Tiranës në proceset e pjesëmarrjes së komunitetit, në nivel akademik dhe profesional, do të japë një vlerë të shtuar në këtë përpjekje.